منطقه ی تندوره (tandooreh) در سال 1347 به عنوان منطقه ی
حفاظت شده قرق گردید و از سال 1361 به عنوان پارک ملی تندوره
معرفی گردید.
در حال حاضر مساحت پارک ملی تنـدوره 35,000 هکتار و مساحت
منطقه حفاظت شده تندوره 9,000 هکتار می باشد.
پارک ملی و منطقه حفاظت شده تندوره در شمال استان خراسان
رضوی، در نزدیکی مرز ترکمنستان و در منطقهای کوهستانی با
صخرهها و تپه ماهورهای متعدد و درههای ژرف و پر شیب که پوشیده
از گیاهان مختلف است قرار دارد و یکی از بهترین زیستگاهای جانوران
وحشی به ویژه قوچ و میش اوریال میباشد.
عکس بیابان قره قوم که در جنوب آن ارتفاعات کپه داغ دیده می شود.
پارک ملی تندوره به علت قرار گرفتن بر روی ارتفاعات کپه داغ در
جنوب و غرب، تأثیر پذیر بودن از کویر قره قوم و جلگه پست درگز از
سمت شمال دارای دو نوع آب و هوای متفاوت است. قسمت های
جنوبی و غربی پارک به علت وجود ارتفاعات بلند و تحت تأثیر
توده های هوائی مدیترانه ای دارای آب و هوائی نسبتا" سرد و
رطوبت بیشتر و قسمت های شمالی تحت تأثیر آب و هوای گرم و
خشک کویر قره قوم و جلگه پست درگز دارای آب و هوائی نسبتا"
گرم و دارای رطوبت کمتر می باشد.
کپه داغ به معنی «کوه های فراوان» است.
پارک ملی تندوره دارای ساختاری کوهستانی با مورفولوژی نامنظم
بوده و کوههای این منطقه از سیمایی بهم ریخته برخوردار است. در
داخل پارک در ایامی که ریزش های جوی وجود ندارد می توان از تنها
راه ارتباطی داخل پارک که محیط بانی چهلمیر را به شکرآب وصل
می کند استفاده نمود. راه دسترسی به پارک ملی تندوره مسیر
قوچان – درگز است.
جاده ترانزیت درگز و دسترسی به آسیای میانه
میزان بارندگی سالانه حدود 250 تا 300 میلی متر و توزیع
بارندگی در فصول مختلف بسیار متفاوت است.
درجه حرارت در زمستان تا 20- درجه میرسد و حداقل 4 ماه از
سال در این منطقه برف وجود دارد.
پارک ملی تندوره فاقد مراکز انسانی میباشد و تنها پاسگاههای
محیط بانی در آن قرار دارند.
مرتفعترین نقطه ی تندوره قله ی قنبرعلی در جنوب منطقه به
ارتفاع 2586 متر است و پستترین نقطه با ارتفاع 884 متر در دره ی
چهلمیر در بخش شمالی آن قرار دارد.
قله ی قنبرعلی؛ بلندترین نقطه ی پارک ملی تندوره
مجموعه ی تندوره از نظر منابع آبی فاقد رودخانههای مهم است و
قسمت اعظم منابع آب این منطقه را چشمهها تشکیل میدهند. با
توجه به وجود تعداد زیادی چشمه، به دلیل آبدهی کم آنها مشکلاتی
از نظر تأمین آب وحوش در منطقه وجود دارد. چشمه های چهلمیر،
بید، رجبه، ادانه، قره نهه، مدخان، باش تپه، ایدلق، قره لوکه، کلاشک،
توغی، تندوره، چرلاق و رف سو از مهمترین چشمه های منطقه به
شمار میروند.
پوشش گیاهی پارک ملی تندوره بسیار متنوع است و تاکنون 373
گونه از 60 تیره در این پارک شناسایی شده است. انواع گیاهان
علفی، بوته ای، درختی و درختچه ای در این منطقه قابل مشاهده
است. اورس، انجیر، بید، نسترن، گوجه وحشی، کرکو، درمنه، گون،
کلاه میرحسن، آنقوزه، کندل، زیره سیاه، کتان وحشی، آویشن،
انواع گرامینه، آلبالوی وحشی، شیر خشت، کرکو، باریجه، گردو،
زرشک، چوبک، بومادران، سریش، بارهنگ، انواع گیاهان یکساله
مرتعی و گیاهان با ارزش داروئی از مهمترین گونههای گیاهی این
پارک است.
گونه های شاخص جانوری:
پستانداران: پلنگ، قوچ و میش اوریال (بالغ بر 4000 رأس)، کل و بز،
گرگ، گراز، کفتار، رودک، شغال، تشی، خرگوش، گربه پالاس، گربه
جنگلی، روباه
پرندگان: عقاب طلایی، جغد، کبک، قمری، تیهو، باقرقره، دلیجه،
کبک، تیهو، قرقاول، بلدرچین، کبوتر چاهی، قمری، چکاوک شاخ دار،
چکاوک آسمانی، دم جنبانک ابلق، قرقی، سسک، سار، زاغی،
توکای سیاه، انواع جغد، سهره سینه سرخ، کوکر، زرده پر، لیل،
چکاوک، کورکور، سارگپه، کرکس، هما، عقاب
خزندگان: مار کبری، مار جعفری و افعی شاخدار
پارک ملی و منطقه حفاظت شده تندوره از بهترین زیستگاه های
پلنگ در کشور می باشد و تصاویر زیادی از این گربه سان زیبا در این
منطقه ثبت شده است. در سال 1370 در این منطقه 134 مورد
مشاهده ی پلنگ گزارش شده و در سال 1387 جمعیت پلنگ در این
منطقه 60 قلاده برآورد شده است. پلنگ ها در ارتفاعات زندگی
می کنند و بزها و کل ها را شکار می کنند.